Dấu hiệu nhận biết rối loạn cờ bạc | Safe and Sound
Rối loạn cờ bạc còn được biết đến với tên gọi nghiện cờ bạc (compulsive gambling). Các bác sĩ tâm thần cho biết, đây là một dạng rối loạn kiểm soát xung động tồn tại khi một người liên tục đánh bạc bất chấp những vấn đề hay khổ đau nghiêm trọng mà nó gây ra cho bản thân họ và cho những người khác.
Nguyễn Thị Hồng Hạnh | Bác sĩ - Viện tâm lý và sức khỏe tinh thần SnS
Trung tâm Nghiên cứu Sức khỏe Cộng đồng và Phát triển
1. Rối loạn cờ bạc là gì?
Theo bác sĩ tâm thần, cảm giác phơi phới khi giành chiến thắng làm cơ thể giải phóng dopamine từ trung tâm tưởng thưởng của bộ não. Đối với một số người việc đánh bạc trở thành cơn nghiện và họ sẽ cần những lần thắng càng lúc càng to hơn nữa để đạt được cảm giác tới cùng mức độ hân hoan.
Một khi chứng rối loạn cờ bạc đã “chộp” lấy bạn thì vòng tròn này sẽ trở nên khó phá vỡ. Các bác sĩ tâm thần cho biết rối loạn này có thể khởi đầu từ việc thiếu tiền, nhu cầu cần trải nghiệm cảm giác “phê”, địa vị đi kèm với thành công và không khí của môi trường đánh bạc. Người nghiện có thể trở nên cáu bẳn nếu họ cố gắng giảm chơi, rồi sau đó vì cảm giác khổ sở này mà lại đi đánh bạc. Những trường hợp rối loạn nặng có thể xảy ra khi một người trong nỗi tuyệt vọng tài chính muốn lấy lại số tiền đã mất. Ngay cả khi cuối cùng người này cũng giành chiến thắng, việc đủ bù lỗ vẫn hiếm khi nào xảy ra. Bên cạnh những mất mát tiền bạc lớn, bác sĩ tâm thần khuyến cáo, việc chơi cờ bạc quá đà có thể tác động xấu đến các mối quan hệ. Nó cũng có thể gây ra lo âu, trầm cảm và những suy nghĩ về việc tự tử. Các dấu hiệu sức khỏe có thể bao gồm thiếu ngủ, tăng hoặc giảm cân, vấn đề về da, lở loét, vấn đề về ruột, đau đầu và đau cơ. Bởi đa phần mọi người đều sẽ không chịu thừa nhận rằng họ có vấn đề, nên một phần lớn trong việc điều trị là giúp họ thừa nhận điều đó. Tính phổ biến thật sự của rối loạn này vẫn chưa được bác sĩ tâm thần xác định bởi có quá nhiều người giấu giếm thói quen của họ.
Ảnh 1: Người bệnh liên tục đánh cờ bạc bất chấp những vấn đề hay khổ đau nghiêm trọng mà nó gây ra
2. Tiêu chuẩn chẩn đoán rối loạn cờ bạc
Trong ICD-10, nghiện cờ bạc được bác sĩ tâm thần chẩn đoán là:
- Hai giai đoạn đánh bạc hoặc nhiều hơn xảy ra trong khoảng thời gian ít nhất 1 năm.
- Các giai đoạn này không hề đem lại lợi nhuận cho bệnh nhân, nhưng bác sĩ tâm thần cho biết, chúng vẫn được tiếp diễn mặc dù có sự suy sụp thể chất và tinh thần của cá nhân bệnh nhân và làm suy giảm chức năng trong cuộc sống hàng ngày.
- Bệnh nhân mô tả một sự thôi thúc mạnh mẽ đi đánh bạc, cảm giác này khó kiểm soát và bệnh nhân nói rằng họ không thể dừng đánh bạc bằng nỗ lực hoặc ý chí cá nhân.
- Bệnh nhân luôn bận tâm về những ý nghĩ hoặc những hình ảnh về hành vi đánh bạc hoặc các tình huống xung quanh việc đánh bạc.
Ảnh 2: Bận tâm suy nghĩ về cờ bạc quá nhiều có thể là dấu hiệu của nghiện cờ bạc
Theo DSM-IV, rối loạn cờ bạc được chẩn đoán khi:
- Có 5/10 loại hành vi được nhận diện và không có biểu hiện hưng cảm. Theo bác sĩ tâm thần, nét lâm sàng chủ yếu của nghiện cờ bạc: bệnh lý tồn tại dai dẳng và hành vi không thích hợp tái diễn làm rối loạn cuộc sống cá nhân, gia đình hoặc nghề nghiệp.
- Các biểu hiện lâm sàng:
- Tiến triển và bận tâm thái quá về cờ bạc
- Trạng thái dung nạp
- Hội chứng cai
- Hành vi mang tính lệ thuộc
- Tiêu sạch tiền cho cờ bạc tương tự như uống rượu hay sử dụng ma tuý
- Nói dối và lừa đảo
- Có những hành vi bất hợp pháp
- Ngừng quan hệ gia đình và/hoặc ngừng lao động
- Mong muốn được cứu vớt
- Mất kiểm soát bản thân
- Cá nhân phải có trạng thái mất hết hoặc tuyệt vọng về hành vi nghiện trong giai đoạn ít nhất 6 tháng.
